Dat je in Spanje goed terechtkunt voor zon, zee en strand, hoef ik je waarschijnlijk niet te vertellen. Maar wist je dat het land ook een van de grootste wijnproducenten ter wereld is? Of je nu van droog of zoet houdt, of van wit of rood, er is een heel scala aan heerlijke wijnen. Ik neem je daarom mee in de ultieme gids voor Spaanse wijnen, zodat je precies weet waar je tijdens je vakantie op moet letten.
De regio’s
Hoewel er door het hele land wijn wordt geproduceerd, zien we een aantal hoofdregio’s die bekend staan om hun heerlijke Spaanse wijnen.
Allereerst La Rioja, die je waarschijnlijk wel bekend in de oren klinkt. Het is namelijk de bekendste wijnregio in heel Spanje. Je vindt hier vooral de kenmerkende rode wijnen, die fruitig, maar toch kruidig zijn, en vanillenoten bevatten.
Ook in Ribeira del Duero kun je terecht voor een goed glas wijn. De smaak is vaak intens en complex, met houtachtige kenmerken. Ook hier vinden we voornamelijk rode wijnen, maar witte wijnen en rosé zijn er ook te vinden.
Van Priorat heb je misschien nog niet eerder gehoord: het is een klein wijngebied in Catalonië, dat bekend staat om een complexe, intense en fruitige smaak.
Ook Jerez mag natuurlijk niet ontbreken in de lijst van wijnstreken in Spanje. Het gebied staat voornamelijk bekend om de sherry. Er zijn ontzettend veel verschillende soorten te vinden: van de droge Fino tot de zoete Moscatel en Pedro Ximénez.
Waar je ook bent in Spanje, er zal altijd een geweldige fles wijn binnen handbereik zijn.
De druivensoorten
Naast de verschillende regio’s, heeft ook het druivenras dat we gebruiken invloed op de wijn. Zo worden er in Spanje wel meer dan tweehonderd verschillende druivenrassen verbouwd, die worden gebruikt in de Spaanse wijnen.
Als we kijken naar de rode wijnen, dan zien we dat voornamelijk Tempranillo, Garnacha en Monastrell worden gebruikt. Tempranillo heeft een complex karakter en smaakt naar rood fruit, kruiden en vanille. Je ziet dan ook dat deze soort veel wordt gebruikt in de Rioja en Ribeira del Duero. Garnacha heeft een hoger alcoholpercentage, maar is niet heel zuur, wat het erg toegankelijk maakt. Monastrell heeft een stevige smaak met een aardse ondertoon, waar je fruit als zwarte bessen, bramen en pruimen in terug proeft.
Bij de witte wijnen zien we vaak de druivensoorten Albariño, Verdejo en Godello terug. Albariño zorgt voor een verfrissende en levendige smaak, die citrustonen bevat. Verdejo is aromatisch, en doet denken aan tropisch fruit en bloemen. Godello is een druif die zorgt voor een wat vollere smaak, en die net als de Albariño aromatisch, maar net wat zuurder is.
De Spaanse wijnclassificatie
Om de kwaliteit van de Spaanse wijnen te waarborgen, wordt gebruikgemaakt van een classificatiesysteem.
We beginnen onderaan de piramide met tafelwijnen (Vinos de Mesa). Dit zijn wijnen die de minste regels hoeven te volgen qua productie. Ze geven vaak geen regio, wijnsoort of oogstjaar aan en worden daarom als van lagere kwaliteit beschouwd. Daarna volgen de Vinos de la Tierra, ofwel wijnen van de aarde. Deze zijn te vergelijken met tafelwijnen, maar verschillen in één ding: hierbij wordt het productiegebied wel beperkt tot een bepaalde regio.
De volgende soort is Vinos de Calidad con Indicación Geográfica (VC): kwaliteitswijnen met een geografische aanduiding. Naast de specifieke regio waar de wijn vandaan moet komen, moet voor deze classificatie het hele proces daar plaatsvinden. Denk aan de productie, bereiding en rijping van de wijn.
Vervolgens klimmen we verder omhoog in de piramide naar Denominación de Origen (DO), ofwel oorsprongsbenaming. Hierbij zien we ook weer strengere eisen waar de wijn aan moet voldoen. Zo moeten ze minstens 5 jaar de VC-status hebben gehad en daarnaast ook enige prestige hebben opgebouwd. In Spanje zijn er 69 wijnen die hieraan voldoen.
Nadat ze vervolgens 10 jaar de DO-status hebben gehad en voldoen aan een strenge kwaliteitscontrole, stromen ze door naar de volgende categorie: Denominación de Origen Calificada (DOCa), ofwel gekwalificeerde oorsprongsbenaming. In deze categorie blijven er slechts twee wijnen over: Rioja en Priorat.
Aan de top van de piramide van Spaanse wijnen vinden we Vinos de Pago (VP), wat we kunnen vertalen als betaalde wijnen. Dit is de hoogste categorie waarin bodega’s kunnen worden ingedeeld. Hiervoor moeten ze afkomstig zijn uit een bepaald gebied waarin ze een eigen microklimaat hebben, waarmee ze zich onderscheiden van andere producenten in de omgeving. Hiervan zijn er slechts 17 te vinden in Spanje.
De rijpingsperiode
Daarnaast heb je ongetwijfeld termen als Crianza, Reserva en Gran Reserva gehoord. Deze verwijzen naar de rijpingsperiode van de wijn. Deze periode heeft niet alleen invloed op de smaak en de geur van de wijn, maar bijvoorbeeld ook op de structuur.
Over het algemeen zijn Crianza-wijnen lichter en toegankelijker, omdat ze jonger zijn. Dit zorgt voor een fruitige en levendige smaak. Reserva-wijnen worden langer gerijpt, waardoor ze naast de fruitsmaak ook meer houtsmaak bevatten. Gran Reserva-wijnen worden het langst gerijpt, wat ze meer diepgang geeft en complexer maakt. Het hangt dus af van persoonlijke smaak en de gelegenheid welke rijpingsperiode het beste past.
Wijnen combineren met eten
Naast voor de lekkere wijnen, kun je in Spanje natuurlijk ook terecht voor fantastisch eten. Maar welke wijn past er het beste bij? Uiteindelijk is dit natuurlijk afhankelijk van wat je zelf het lekkerst vindt, maar over het algemeen wordt er als volgt gecombineerd.
Rode wijnen passen het best bij vleesgerechten en stoofschotels. Witte wijnen kun je daarentegen het best drinken bij visgerechten en zeevruchten. Neem je een salade? Dan is een glas rosé hier lekker bij. Cava kun je het best drinken als aperitief of bij tapas. Sherry is een goede dessertwijn, maar kun je ook combineren met bijvoorbeeld olijven.
Als het goed is, weet je nu precies welke wijn je kunt bestellen wanneer je in Spanje bent. Waar je ook voor gaat, de Spaanse wijnen vallen eigenlijk altijd wel in de smaak. Salud, ofwel: proost!
